6 Wymowa

Prozodia norweska

W Norwegii występuje wiele różniących się między sobą dialektów. Różnice w wymowie odnoszą się do zasobu spółgłosek i intonacji.

Nie ma ujednoliconego norweskiego języka mówionego. W toku nauki norweskiego przez obcokrajowców stosuje się pisany bokmål, ale w mowie nauczyciel zachowuje intonację właściwą dla swojego dialektu.

Poniżej przedstawiamy ogólny zarys prozodii norweskiej.

Samogłoski długie i krótkie

Samogłoski norweskie mogą być długie i krótkie:

Zazwyczaj na czas trwania samogłosek wskazuje pisownia. Jeżeli po samogłosce następuje pojedyncza spółgłoska, to samogłoska jest długa. Jeżeli po samogłosce następuje kilka spółgłosek, to samogłoska jest krótka. W zestawienu powyżej długie samogłoski zaznaczone są dwukropkiem < : >.

Akcent

W języku norweskim akcent wyrazowy pada zazwyczaj na pierwszą sylabę. W zapisie fonetycznym akcent zaznaczany jest apostrofem < ' >:

W wyrazach zapożyczonych akcent wyrazowy może być inny. Spotkać się można z wyrazami z akcentem na pierwszą, drugą, przedostatnią lub ostatnią sylabę.

Istnieje kilka zasad akcentowania wyrazów zapożyczonych:

Czasowniki zakończone na «-ere» mają akcent na przedostatnią sylabę.

Rzeczowniki zakończone na «-ent» mają akcent na ostatnią sylabę.

W wyrazach złożonych każdy człon zachowuje swój pierwotny akcent. Dwa akcenty w wyrazie zaznacza się odpowiednio jako akcent główny i wtórny. Akcent główny znajduje się w pierwszym członie wyrazu złożonego, a akcent wtórny - w drugim.

Akcent toniczny w wyrazach

W języku norweskim istnieją dwa typy akcentu tonicznego zwane tonemem 1 i tonemem 2. Dzięki tonemom można odróżnić dwa wyrazy o identycznej strukturze głoskowej:

Nie będziemy w tym kursie zajmować się bliżej tonemami, ale zaznaczone są one przy każdym wyrazie w tabelkach słownictwa.